Szkoła Podstawowa im. Bł. Jana Pawła II
w Kiczorach

Slide background

ŻYCIE I DZIAŁONOŚĆ śp. KSIĘDZA WŁADYSŁAWA PILARCZYKA

 

       Ksiądz Władysław Pilarczyk urodził się 28 listopada 1931 r. w Lipnicy Wielkiej – Kiczorach u stóp Babiej Góry na Orawie. Wychowywał się w biednej orawskiej rodzinie o tradycjach patriotycznych. Jego rodzice Anna i Paweł Pilarczykowie pracowali głównie na gospodarstwie rolnym. Ojciec posiadał warsztaty stolarski i tkacki. Głównie w zimie wykonywał wszystkie narzędzia niezbędne w domu i gospodarstwie oraz płótno do użytku rodziny i sąsiadów. Od najmłodszych  lat Władysław pomagał w  pracach domowych i gospodarskich.

    Rodzina państwa Pilarczyków kultywowała lokalne tradycje kulturowe i patriotyczne. Po 1945 r. ojciec Władysława zaangażowany był w działalność mającą na celu obronę i zachowanie polskości Orawy.

    Młody Władysław podjął naukę w gimnazjum w Nowym Targu i kontynuował edukację w Krakowskim Seminarium Duchownym, później studiował  na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego. Święcenia kapłańskie otrzymał z rąk biskupa Franciszka Jopa w Katedrze na Wawelu w dn. 24 czerwca 1956 r. Mszę prymicyjną ks.  Władysław odprawił w parafii macierzystej  - Lipnicy Wielkiej 1 lipca 1956r. a kazanie wygłosił ks. infułat Ferdynand Machay. Posługę duszpasterską rozpoczął w parafii Radziechowy k. Żywca, później w Dobczycach, Jaworznie, Długoszynie, Kamesznicy oraz w innych miejscowościach- łącznie w 17.

  Ten niezwykły człowiek, duchowny, orawski góral, całym sercem kochał swoją kulturę, gwarę, muzykę, poezję, tradycję oraz strój orawski. Z wyboru i zainteresowań był niestrudzonym regionalistą, angażującym się społecznie w działalność polskiego i małopolskiego ruchu regionalnego zwłaszcza Orawy.

    Jego początki przygody z regionalizmem  zaczęły się najpierw w krakowskim oddziale Związku Podhalan, a następnie wraz z redaktorem Leonem Rydlem  i profesorem Ryszardem Kantorem zakładał Towarzystwo Przyjaciół Orawy, któremu  przez trzy kadencje prezesował. Zaangażował się także w pracę na rzecz Małopolskiej Rady Regionalnych Towarzystw Kultury, a na kongresie towarzystw  regionalnych we Wrocławiu wybrany został do zarządu, by po paru miesiącach  zostać drugim wiceprzewodniczącym. Podjął się wydawania  rocznika „Małopolska”. Pierwszy tom wydał własnym z sumptem, by pokazać, że można. Był naczelnym redaktorem czasopisma „Orawa”. Ufundował  tablicę pamiątkową w Kościele  Mariackim w Krakowie ku czci ks. infułata dr Ferdynanda Machaya – zasłużonego działacza orawskiego (1989r). Był inicjatorem powstania  pomnika inf. F. Machaya  przy Szkole Podstawowej Nr. 1 i Gimnazjum w Jabłonce.

             Z pasją kolekcjonował medale, pamiątki orawskie, małe dzieła sztuki ludowej, książki i dokumenty, fotografie i pocztówki. Gminna Biblioteka w Lipnicy Wielkiej wzbogaciła się o bardzo cenny księgozbiór. Mieszkańcom Orawy przekazał cenne dary - swoje zbiory: kolekcjonowane przez kilkadziesiąt lat książki, różnego rodzaju dokumenty, w tym osobiste, jak świadectwa szkolne, nominacje do parafii, fotografie, albumy, dzieła sztuki ludowej- 69 obrazów, rzeźby, płaskorzeźby i inne eksponaty w liczbie 290, kolekcja płyt CD i DVD, kaset-345 sztuk oraz 1707 medali, z których kilkanaście wydał własnym kosztem. Szczególne dziedzictwo stanowią pozostawione przez niego spisane kazania i homilie.

      Powyższe dary znajdują się w Szkole Podstawowej im.Bł.Jana Pawła II w Kiczorach, w Izbie Pamięci będącej pokłosiem Muzeum Ks.Władysława Pilarczyka, którego otwarcie miało miejsce 7 lutego 2004r. Wówczas to Ksiądz Władysław w obecności władz gminy: Przewodniczącego Rady Gminy doktora Emila Kowalczyka oraz Wójta Gminy Mariusza Murzyniaka przekazał na ręce Pani Dyrektor Helenie Omylak darowiznę. Jak zaznaczył w akcie przekazania : „Zbiory przekazał na własność, by służyły społeczności potomnym”. W testamencie Ksiądz wyraził wolę, by pozostałe po nim rzeczy zdeponować w jednym miejscu w szkole w Kiczorach.  Ówcześnie systematyzowaniem zbiorów zajmowały się Monika Klapisz oraz Stanisława Kucek. Po jego śmierci zbiory zostały przeniesione do nowego pomieszczenia  w naszej szkole.Ich uporządkowaniem  i spisaniem zajęła się komisja  w składzie- Roman Paplarczyk- Archiwista Składnicy Akt Zespołu  Szkół Ogólnokształcących  w Lipnicy Wielkiej, Barbara Karkoszka  i Magdalena Jasiura –stażystki w Urzędzie Gminy Lipnica Wielka.

            Ks. Władysław posiadał wiele wyróżnień, dyplomów, odznak i medali, między innymi:

*dyplom „Honorowy Członek Związku Podhalan” (1996)

*odznakę za zasługi dla Orawy (1989)

*nagrodę imienia księdza doktora Bolesława Domańskiego za działalność społeczną i kulturotwórczą (1992)

*Medal Nadziei „Spes”. (1997)

*Laur Babiogórski za działalność kulturalną i wydawniczą (2002)

*medal 50-lecia Oswobodzenia Majdanka (2003)

*statuetkę Laur Babiogórski przyznaną przez Związek Gmin Babiogórskich (2008)

*Medal Komisji Edukacji Narodowej oraz srebrny Medal Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (2002)

*medal „Honoris Gratia” Prezydenta Miasta Krakowa (2006)

*odznakę Honorową Adolfa Dygasińskiego (2007)

 *Medal Zasłużony Kulturze Polskiej Gloria Artis (2007)

*Srebrny Krzyż Zasługi

*Kawalerski Krzyż Odrodzenia Polski

*Oficerski Krzyż Orderu Odrodzenia Polski.

Bardzo sobie cenił tytuł „Honorowego Członka Związku Podhalan” oraz odznaczenia nadane mu przez towarzystwa regionalne i samorządy lokalne. Najważniejsza dla niego była Odznaka „Zasłużony dla Ziemi Orawskiej.

            Ksiądz Władysław Pilarczyk był życzliwym, serdecznym człowiekiem, duszpasterzem , kapelanem  regionalistów, związanym szczególnie z Orawą. Aktywnie angażował się w życie religijne i kulturowe regionu, wspierał inicjatywy na rzecz zachowania tożsamości orawskiej oraz rozwoju lokalnych wspólnot.

     Promował on region Orawy poprzez wystąpienia na konferencjach, sesjach, spotkaniach regionalistów- reprezentując Orawę jej kulturę, tradycję i mieszkańców.   Msze święte pod jego przewodnictwem i głoszone homilie miały wymiar duchowy i kulturowy dla ludzi kochających swoje małe ojczyzny. Posiadał dar przekazu Słowa Bożego. Z ambony mocno wybrzmiewały głoszone przez niego treści patriotyczne.

            Zmarł 26 października 2015 r. w Krakowie. W ostatniej drodze Księdza Władysława na miejsce wiecznego spoczynku uczestniczyli regionaliści z Małopolski, Podhala, Żywca, Orawy, mieszkańcy i władze Gminy Lipnicy Wielkiej, redaktorzy pism regionalnych, przyjaciele, duchowni i kapele, które żegnały go muzyką orawską.  Spoczywa  na cmentarzu parafialnym w Lipnicy Wielkiej.W swoim testamencie napisał: „Swoje ciało oddaję ziemi, duszę Panu Bogu, a serce Orawie, którą bardzo kochałem i dla niej pracowałem w miarę swoich sił”.

                                                                                                                                                                                                                                           Helena Omylak